فعالیت شگفت‌انگیز خورشید از نگاه مدارگرد خورشیدی

فعالیت شگفت‌انگیز خورشید از نگاه مدارگرد خورشیدی

تغییرات خورشید را بین فوریه‌ی ۲۰۲۱ و اکتبر ۲۰۲۳ ببینید!

زمانی که خورشید به بیشترین فعالیت مغناطیسی خود نزدیک می‌شود، ما فوران‌‌ها، لکه‌های خورشیدی، حلقه‌های پلاسمای بیشتری می‌بینیم. فعالیت‌های خورشیدی یک دوره‌ی ۱۱ ساله دارد که به علت پویایی خورشید رخ می‌دهند. در شروع این دوره که کمینه‌ی خورشیدی است، فعالیت و لکه‌های خورشیدی نسبتا کمی وجود دارد. در ادامه‌ی دوره، این فعالیت به طور پیوسته افزایش پیدا می‌کند تا زمانی که به پیک فعالیت خود برسد و پس از آن دوباره کاهش پیدا کند.

در تصویر زیر یازده سال از عمر خورشید را از سال 1996 تا 2006 میلادی می‌بینیم. این چرخه از سال 1996 از کمینه‌ی خورشیدی (بالا سمت چپ) شروع شده و به حالت بیشینه و دوباره به کمینه (بالا سمت راست) بازگشته است.

این تصویر کلاژی از 11 تصویر ثبت شده از خورشید طی سال‌های متفاوت است.

آخرین کمینه‌ی خورشیدی در دسامبر ۲۰۱۹، دو ماه پیش از آنکه مدارگرد خورشیدی لانچ شود، رخ داد.

تصویری شبیه‌سازی شده از مدارگرد خورشیدی

مدارگرد خورشیدی پیچیده‌ترین آزمایشگاه علمی است که تاکنون به خورشید ارسال شده. اگرچه ستارۀ زندگی بخش ما قرن‌ها یک موضوع علمی مورد توجه بوده؛ اما رفتار آن هنوز برای دانشمندان یک معما است. مدارگرد خورشیدی در فاصله‌ای نزدیک‌تر نسبت به فضاپیماهای گذشته، تصاویری از خورشید را ثبت کرده است. این فضاپیما قرار است برای اولین بار قطب‌های کشف نشده‌ی خورشید را به ما نشان دهد.

تصاویر اخیر ثبت شده توسط این مدارگرد نشان می‌دهد که خورشید در فوریه‌ی ۲۰۲۱ هنوز آرام است.

 اما جدیدترین تصاویر مدارگرد خورشیدی در اکتبر ۲۰۲۳ نشان‌دهنده‌ی افزایش چشمگیر فعالیت‌های خورشیدی است. بدان معنا که ما درحال نزدیک شدن به بیشینه خورشیدی هستیم که انتظار می‌رفت در سال ۲۰۲۵ به وقوع بپیوندد. این موضوع احتمال درست بودن تئوری‌های مطرح شده را بیشتر می‌کند که بیشینه‌ فعالیت خورشیدی یک سال زودتر از زمان مورد انتظار به وقوع خواهد پیوست.

مدارگرد خورشیدی به ما کمک خواهد کرد تا زمان و قدرت چرخه‌های خورشیدی را پیش‌بینی کنیم. اگرچه امری دشوار، اما حیاتی است؛ زیرا فعالیت‌های خورشیدی می‌توانند حیات روی زمین را به طور جدی تحت تأثیر قرار دهند. فوران‌های شدید می‌توانند به شبکه‌های برق مستقر در زمین آسیب برسانند و ماهواره‌های فعال در مدار زمین را از کار بیاندازند.

دانشمندان امیدوارند با ترکیب مشاهدات ابزارهای مختلف مدارگرد خورشیدی، پاسخی برای برخی از سوالات مهم پیدا کنند:

• چه چیزی کمینه و بیشینه‌ی چرخه 11 ساله خورشید و فعالیت مغناطیسی آن را هدایت می‌کند؟
• چه چیزی لایه بالایی جو آن یعنی تاج را تا میلیون‌ها درجه سانتیگراد گرم می‌کند؟
• چه چیزی باعث ایجاد بادهای خورشیدی می‌شود؟
• چه چیزی باد خورشیدی را به سرعت صدها کیلومتر در ثانیه شتاب می دهد و چگونه همۀ این‌ها بر سیاره ما تأثیر می‌گذارد؟

منابع:

1. https://www.esa.int/ESA_Multimedia/Images/2024/02/Sun_s_surprising_activity_surge_in_Solar_Orbiter_snapshot
2. https://science.nasa.gov/resource/solar-cycle/
3. https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Solar_Orbiter
4. https://www.space.com/35865-solar-orbiter-facts.html

مترجم: سبا دانش یار